ประวัติการเจ็บป่วย
คุณชัยจิต อายุ 50 ปี ลักษณะงานที่ต้องนั่งทำงานหน้าคอมพิวเตอร์ตลอดทั้งวัน และมีการสะพายกระเป๋าโน๊ตบุ๊คอยู่เป็นประจำ ทำให้ผู้ป่วยมีอาการออฟฟิศซินโดรมมาตลอด และเริ่มมีอาการหนักขึ้น เมื่อประมาณ 2-3 เดือนที่ผ่านมา โดยมีอาการดังนี้
- ปวดต้นคอ บ่า สะบัก
- ปวดร้าวลงใต้รักแร้ ปวดลงแขน
- เริ่มมีอาการชาปลายนิ้วมือร่วมด้วย
ก่อนมาเจอชนัชพันต์คลินิก ผู้ป่วยเคยรักษาด้วยวิธีต่างๆ ดังนี้
- ฝังเข็มกระตุ้นไฟฟ้า และครอบแก้ว 3-4 ครั้ง
- กายภาพบำบัด 3-4 ครั้ง
- รักษากับแพทย์แผนปัจจุบัน แพทย์วินิจฉัยว่าเป็นออฟฟิศซินโดรม จึงให้ทานยาคลายกล้ามเนื้อ และยาบำรุงปลายประสาท
ซึ่งจากการรักษาด้วยวิธีดังกล่าวไปทั้งหมด ผู้ป่วยมีอาการดีขึ้นได้เพียงชั่วคราว คือดีขึ้นหลังการรักษาได้ประมาณ 1-2 วัน จากนั้นก็จะกลับมาปวด และชาดังเดิม ผู้ป่วยจึงได้ลองหาวิธีการรักษาใหม่ๆ จนได้มาเจอชนัชพันต์คลินิก เมื่ออ่านข้อมูล และรีวิวต่างๆ จึงตัดสินใจมารักษา โดยมีอาการเปลี่ยนแปลงไปดังนี้
- หลังจากการรักษาครั้งที่ 1 วันที่ 18 เม.ย.2562 :
หลังจากนวดรักษาครั้งแรก ผู้ป่วยอาการดีขึ้นได้กว่า 95-100% โดยผู้ป่วยแจ้งว่า รู้สึกเหมือนอาการหายไปเลย ไม่ปวดคอ บ่า สะบัก แขน ไม่ชาปลายมือแล้ว เมื่ออาการดีขึ้นแล้ว ผู้ป่วยได้พยายามดูแลตนเองด้วยการเล่นโยคะ และบริหารร่างกายอยู่เสมอ ทำให้อาการหายไปนานกว่า 3 ปี
หลังจากอาการดีขึ้นได้ 3 ปี ผู้ป่วยเริ่มกลับมามีอาการปวดอีกครั้ง จากการนั่งทำงานทั้งวัน ไม่ค่อยได้เคลื่อนไหวร่างกาย โดยมีอาการปวดปวดคอ บ่า สะบัก ปวดลงแขนทั้ง 2 ข้าง เพียงแต่ไม่มีอาการชาแล้ว ผู้ป่วยคิดว่าคงเป็นอาการกล้ามเนื้ออักเสบธรรมดา จึงได้ไปรักษาด้วยการนวดไทยทั่วไป 2 ครั้ง , กายภาพบำบัดไป 2-3 ครั้ง และฝังเข็ม/ครอบแก้วอีก 2 ครั้ง แต่อาการก็ยังไม่หาย จึงตัดสินใจกลับมารักษาที่ชนัชพันต์คลินิกอีกครั้ง
โดยผู้ป่วยกล่าวว่า “คิดว่าอาการน้อยเลยยังไม่อยากเข้ามารักษาที่คลินิก เพราะกลัวเจ็บ เพราะครั้งที่แล้วนวดกลับไปเจ็บมาก แต่หายเลย ผมเลยไปลองรักษาทางอื่นดูก่อน แต่ก็ไม่หายอยู่ดี จนสุดท้ายก็กลับมาหารักษาที่คลินิกอีกครั้ง ขอยอมทนเจ็บดีกว่าเสียเวลาไปกับการรักษาที่ไม่เห็นผล”
กลับสู่สารบัญตำแหน่งที่พบปัญหา
จากอาการของคุณชัยจิตนั้น ใกล้เคียงกับกลุ่มอาการ Thoracic Outlet Syndrome (TOS) หรือกลุ่มอาการทีโอเอส คือ กลุ่มอาการที่มีการกดทับของเส้นประสาทบริเวณต้นคอ ไหล่ รักแร้ และหน้าอก จึงทำให้เกิดอาการปวดต้นคอ ลงรักแร้ ลงแขน และมีอาการชาร่วมด้วย โดยสาเหตุเกิดจาก
1. ชุดกล้ามเนื้อที่รบกวนการทำงานของเส้นประสาท Brachial plexus
- Scalene เป็นกล้ามเนื้อมัดเล็กบริเวณซอกคอ ซึ่งเป็นจุดรวมของเส้นประสาท Brachial plexus ที่เลี้ยงต้นคอไปยังปลายแขน จึงทำให้มีอาการปวดคอ บ่า ร้าวลงแขนเกิดขึ้น
- Pectoralis minor เป็นกล้ามเนื้อบริเวณหน้าอก ซึ่งมีจุดทอดผ่านของเส้นประสาท Brachial plexus เช่นกัน
ดังภาพ จะเห็นได้ว่ากล้ามเนื้อสำคัญที่เป็นจุดทอดผ่านของเส้นประสาท คือ กล้ามเนื้อ Scalene บริเวณซอกคอ และกล้ามเนื้อ Pectoralis minor บริเวณไหล่-หน้าอก เมื่อกล้ามเนื้อดังกล่าวมีการเกร็งตัว หรือมีพังผืดไปยึดเกาะ ก็จะไปบีบรัด และรบกวนทางเดินของเส้นประสาท Brachial plexus ทำให้การส่งสัญญาณประสาทผิดปกติ ดังในเคสของผู้ป่วยท่านนี้ ที่เกิดอาการปวดคอ ลงใต้รักแร้ และชามือ (ตามจุดทอดผ่านของเส้นประสาท)
2. กล้ามเนื้อบริเวณต้นคอ บ่า สะบัก มีการเกร็งตัวจนเกิดเป็นจุด Trigger point ทำให้มีอาการปวดตามมัดกล้ามเนื้อนั้นๆ ขึ้น
- Levator scapulae เป็นกล้ามเนื้อบริเวณต้นคอทอดยาวมาบ่า ทำให้ปวดต้นคอ บ่า
- Supraspanatus เป็นกล้ามเนื้อบริเวณบ่า ทำให้ผู้ป่วยมีอาการปวดบ่า
- Infraspinatus เป็นกล้ามเนื้อบริเวณสะบัก ทำให้ผู้ป่วยมีอาการปวดสะบัก
3. กล้ามเนื้อบริเวณแขน และมือ เป็นชุดกล้ามเนื้อที่มีการเกร็งตัวร่วมด้วย จำเป็นต้องนวดคลาย เพื่อให้เส้นประสาทส่งสัญญาณกันได้ดียิ่งขึ้น
- Bicep brachii เป็นกล้ามเนื้อบริเวนต้นแขนด้านใน เป็นจุดทอดผ่านของเส้นประสาท Brachial plexus เชื่อมลงมา Median nerve และ Ulnar nerve
- กล้ามกล้ามเนื้อ flexor บริเวณแขนท่อนล่าง ทำให้ผู้ป่วยมีอาการชาปลายมือ เพราะกลุ่มกล้ามเนื้อ Flexor จะเป็นชุดกล้ามเนื้อที่มีเส้นประสาท Median nerve และ Ulnar nerve ไปเลี้ยง จึงทำให้มีอาการชามือเกิดขึ้น
ทำไมการนวดสลายพังผืด และ trigger point จึงสามารถรักษาอาการได้อย่างมีประสิทธิภาพ
กลุ่มอาการ Thoracic Outlet Syndrome (TOS) หรือกลุ่มอาการทีโอเอส เป็นอาการที่พบได้บ่อย อาการจะคล้ายกับออฟฟิศซินโดรม หรือหมอนรองกระดูกคอทับเส้นประสาทได้ แต่จะมีสาเหตุของการเกิดโรคที่แตกต่างกัน โดยกลุ่มอาการ Thoracic Outlet Syndrome (TOS) เกิดจากเส้นประสาทถูกบีบรัดทำให้เลือดไหลเวียนไม่สะดวก หรือเส้นประสาททำได้ไม่เต็มที่ เกิดเป็นอาการปวด ชาตามแนวเส้นประสาทที่ถูกบีบรัดไป
โดยเส้นประสาทหลักที่ถูกกดทับคือ เส้นประสาท Brachial plexus เป็นเส้นประสาทที่เลี้ยงจากต้นคอ บ่า ไหล่ ไหปลาร้า รักแร้ ทอดยาวลงแขน ซึ่งเส้นประสาทนี้จะลอดผ่านใต้ชั้นมัดกล้ามเนื้อหลัก 2 มัด คือ Scalene บริเวณซอกคอ และ Pectoralis minor บริเวณหน้าไหล่/หน้าอก เมื่อกล้ามเนื้อทั้งสองมัดนี้เกิดการเกร็งตัว หรือเกิด trigger point ขึ้น รวมถึงอาจจะเกิดการบาดเจ็บของกล้ามเนื้อจนมีพังผืดไปยึดเกาะร่วมด้วย
ซึ่งตัว trigger point และพังผืดนี้เอง จะไปขัดขวางทำให้เลือดไหลเวียนไม่สะดวก เกิดของเสียคั่งค้างสะสมอยู่ภายในเซลล์กล้ามเนื้อ ทำให้เรามีอาการปวดเกิดขึ้น และยังไปขัดขวางทางเดินของเส้นประสาท เส้นประสาทส่งสัญญาณกันผิดปกติ/ไม่เต็มที่ เกิดเป็นอาการชา อ่อนแรง เกิดขึ้นได้
เพราะฉะนั้นจะเห็นได้ว่าสาเหตุหลักของอาการปวดต้นคอ บ่า รักแร้ ปวดร้าวชาลงแขนนั้น เกิดจากตัว trigger point และพังผืด ที่ไปเกาะอยู่ตามมัดกล้ามเนื้อ ดังนั้นการรักษาที่ตรงจุดที่สุดคือการกำจัด trigger point และพังผืด นี้ออก เพราะเมื่อ trigger point และพังผืดถูกสลายออก กล้ามเนื้อก็จะคลายตัว กลับมามีความยืดหยุ่น ไม่มีการกดเบียดของเส้นเลือด และเส้นประสาท เลือดก็ไหลเวียนได้ดีดังเดิม ทำให้อาการปวดหายไป เส้นประสาทกลับมาส่งสัญญาณกันได้เต็มที่ตามปกติ อาการชา หรืออ่อนแรงก็หายไปในที่สุด
การรักษาด้วยวิธีนวดสลาย trigger point และพังผืด จึงมีประสิทธิภาพในการรักษาอาการปวด ชา ให้ดีขึ้นได้ชัดเจน และให้ผลการรักษาที่ถาวร โดยไม่สะสมปัญหาจนอาการทรุดหนักในอนาคต ไม่กลับมาเป็นซ้ำอีกเมื่อรักษาจนหายดีแล้ว
ข้อควรรู้ก่อนการนวดสลายพังผืด และ trigger point
การรักษาด้วยวิธีนวดสลาย trigger point และพังผืด เป็นวิธีการรักษาด้วยการนวดที่แตกต่างจากการนวดไทย หรือนวดแก้อาการทั่วๆ ไปอย่าสิ้นเชิง จึงให้ผลลัพธ์ของการรักษาที่ดีขึ้นอย่างแตกต่าง สามารถรักษาอาการปวด ชา ให้ดีขึ้นได้อย่างแท้จริง แต่ก่อนที่จะตัดสินใจนวดสลาย trigger point และพังผืด ผู้ป่วยจำเป็นจะต้องรู้หลักการรักษา และปัจจัยต่างๆ ร่วมด้วย เพื่อประโยชน์ของตัวผู้ป่วยเอง สามารถอ่านรายละเอียดการรักษาด้วยวิธีการนวดสลาย trigger point และพังผืดได้ที่นี่ (สิ่งที่ต้องรู้ ก่อนเข้ารับการรักษา ด้วยวิธีนวดแก้อาการสลายพังผืด)
กลับสู่สารบัญบทส่งท้าย
อาการ Thoracic Outlet Syndrome (TOS) เป็นอาการปวดกล้ามเนื้อ และชาตามเส้นประสาท เป็นอาการที่ผู้ป่วยอาจเพิ่งเคยได้ยิน หรือไม่คุ้นเคยเท่ากับอาการออฟฟิศซินโดรม หรือหมอนรองกระดูกคอทับเส้นประสาท แม้ว่าอาการจะคล้ายกัน คือ ปวดคอ บ่า ไหล่ รักแร้ หรือปวดลงแขน ชามือ แต่จุดที่เป็นสาเหตุของโรคกลับแตกต่างกัน ดังนั้นหากเรารักษาไม่ถูกจุด ไม่ถูกโรค อาการจะไม่ค่อยดีขึ้นเท่าที่ควร หรือไม่หายเลย
ซึ่งการวินิจฉัยโรคก็เป็นขั้นตอนสำคัญในการรักษาที่มีประสิทธิภาพ หากวินิจฉัยได้ถูกต้อง การรักษา 1 ครั้ง ย่อมได้ผลการรักษาที่ดีขึ้น และชัดเจนกว่าการรักษาที่ไม่ตรงจุด 10 ครั้ง นั้นคือสาเหตุว่า ทำไมผู้ป่วยหลายๆ ท่านที่มารักษากับทางชนัชพันต์คลินิกเพียงครั้งเดียว ถึงรู้สึกดีขึ้นมากกว่าการรักษาที่เคยทำมาทั้งหมด
การรักษาที่ถูกต้อง และมีประสิทธิภาพนั้น ควรเป็นการรักษาที่ปรับเปลี่ยนให้เหมาะสมกับอาการของผู้ป่วยแต่ละคน เนื่องจากผู้ป่วยแต่ละคน มักมีตำแหน่งต้นเหตุของปัญหาที่แตกต่างกันไป การรักษาด้วยวิธีที่เป็นรูปแบบตายตัวตลอด โดยไม่วินิจฉัยตำแห่งของโรค และไม่ปรับเปลี่ยนไปตามอาการของผู้ป่วยนั้น จึงอาจทำให้ผู้ป่วยต้องเสียเวลากับการรักษาที่ไม่ค่อยเห็นผลเท่าที่ควร